Types ventilatiesystemen
A | B | C | C+ | D | D+ | E+ | F | |
Mechanische verse lucht | X | X | X | X | ||||
Mechanische afvoer vuile lucht | X | X | X | X | X | X | ||
Vraag gestuurd | X | X | X | |||||
Warmterecuperatie | X | X | X | X | ||||
Koeling | X |
Vergelijking
Zoals bovenstaande tabel aantoont scoort een ventilatie systeem D op alle vlakken het best, al staat hier ook het hoogste prijskaartje tegenover. De vraag is, is de installatie van een ventilatie systeem D, ook wel balansventilatie genoemd, de kost wel waard?
Systeem A | Systeem C | Systeem D | |
Luchtkwaliteit- en debieten | +/- | ++ | +++ |
Temperatuurcomfort | Risico op tocht | Risico op tocht | Goed |
Lawaai van buiten | - | - | + |
Warmterecuperatie | - | - | + |
Invloed op E-peil | - | + | +++ |
Onderhoud | € | €€ | €€ |
Investering | €€ | €€€ |
Het antwoord is voluit ja. Wat is het en waarom zijn we zo overtuigd van de goede eigenschappen?
Bij een ventilatie systeem D gebeurd zowel de toevoer als de afvoer van de lucht volledig mechanisch, via de ventilatiemachine dus. Waar bij de andere systemen de toevoer (en bij systeem A ook de afvoer) wordt voorzien via roosters in de ramen of zelfs door de ramen open te zetten, voorziet een balansventilatie je huis van voorverwarmde verse lucht in de winter of afgekoelde verse lucht in de zomer. Dit heeft een heleboel voordelen:
- Geen afkoeling (of verdere opwarming in de zomer) van je woning
- Condens op de ramen in de buurt van de roostertjes is verleden tijd
- Geen geluidsoverlast van straatlawaai door openingen in je ramen
- Eenvoudig regelbare toevoer
- Optimale luchtkwaliteit
- Positieve invloed op je E-peil
- Groter comfort: gevoelstemperatuur hoger gezien tocht vermeden wordt
- Constant zuurstofgehalte
- Geen vochtproblemen
- Stof, pollen en stuifmeel worden uit de verse lucht gefilterd
Hoe werkt het nu precies?
Op het ventilatietoestel worden vier kanalen aangesloten. Elk van deze kanalen heeft een andere functie:
- Aanvoer verse lucht van buiten
- Uitblaas vuile lucht naar buiten
- Start van het pulsietracé om de droge ruimtes van verse lucht te voorzien
- Start van het extractietracé om de vuile lucht uit de natte ruimtes weg te zuigen.
In de machine zit een warmtewisselaar die zorgt voor de uitwisseling van warmte. Op die manier wordt de warmte uit de (vuile) lucht die uit de natte ruimtes werd weggezogen eerst overgedragen aan de koude verse lucht die in de droge ruimtes zal worden ingeblazen. Dit systeem kan in de zomer worden uitgeschakeld via bypass om de verdere opwarming van de woning tegen te gaan.
Een extra optie is om een naverwarmingsbatterij aan te sluiten op het ventilatietoestel om de woning extra te gaan opwarmen via de inblaas van warme, verse lucht.
Wanneer je kiest voor een totaaloplossing systeem F zoals de Nilan toestellen, dan kan dit toestel in de zomer zelfs de woning gaan koelen door lucht tot 10° in de droge ruimtes in te blazen. Meer info over het systeem F kan je hier terugvinden.
De ventilatiekanalen
Over de volledige woning worden gegalvaniseerde ronde kanalen aangebracht. Waar nodig worden deze kanalen onderbroken door een geluidsdemper, om overdracht van geluid tussen verschillende ruimtes die op hetzelfde tracé zijn aangesloten te vermijden. Dit kan het geval zijn tussen verschillende slaapkamers, tussen het toilet en de keuken, etc.
Elk tracé start vanuit het ventilatietoestel met een grotere diameter (200 mm) en vertakt zich in kleinere kanalen (125mm/100mm) doorheen de woning tot in elke droge/natte ruimte, waar deze uit de muur komt en wordt afgewerkt met een regelbaar ventiel. Deze ventielen zorgen ervoor dat de ventilatie iedere kamer op basis van de behoeften en van het volume van de ruimte kan worden afgeregeld.
Droge ruimtes kunnen zijn:
- Slaapkamers
- Bureau
- Living
- Eetkamer
- Hal
Natte ruimtes kunnen zijn:
- Badkamer
- Toilet
- Keuken
- wasruimte
Aanzuig en afvoer van lucht
Verse lucht kan zich door een niet-waarneembare luchtstroom door de woning verspreiden. Hiervoor is het van belang dat er onder de binnendeuren een kleine kier van 10mm wordt voorzien. Om een maximale verversing van de lucht in de ruimtes te bekomen wordt het ventiel idealiter steeds in de verste hoek tegenover de deur geplaatst. Dit geldt zowel voor de pulsieventielen als voor de extractieventielen.
Bij extractieventielen houden we met nog enkele andere aspecten rekening wanneer de locatie in de ruimte wordt bepaald. Zo worden ventielen boven een bad of een douche zoveel mogelijk vermeden om geen koud gevoel te creëren. Daarnaast wordt in de keuken ook rekening gehouden met de plaats van de dampkamp.
Wat met mijn kachel en mijn dampkap?
Wanneer men een ventilatiesysteem D installeert kiest men best voor een dampkap met een recirculatiefunctie. Een dampkap die zijn vuile lucht naar buiten blaast zal, telkens wanneer deze wordt gebruikt, het evenwicht van de balansventilatie volledig verstoren, waardoor de goede werking niet kan worden gegarandeerd. Gezien de balansventilatie zorgt voor een constante verversing van de lucht worden eventuele condensproblemen van de recirculatiedampkap vermeden en uiteraard zorgt de dampkap voor het filteren van het vet en van de geuren van het koken.
Wanneer je een kachel hebt die zijn zuurstof voor verbranding uit de lucht in de kamer haalt, zorg je best voor een aanpassing van de kachel zodat er een aparte aanvoer van zuurstof van buiten komt. Wanneer je een nieuwe kachel installeert kies je misschien beter voor een systeem dat niet afhankelijk is van de lucht in de ruimte om onderdruk in je woning te vermijden.
Is er kans op geluidsoverlast?
De ventilatiesystemen type D die we plaatsen zijn uiterst stil en amper waarneembaar. Belangrijk hierbij is om zo weinig mogelijk (scherpe) bochten in het ventilatietracé te verwerken, om te vermijden dat het toestel harder moet draaien om het gewenste debiet te bekomen. Ook zijn de kanalen die we gebruiken zo ontworpen dat ze het zachte geluid van de machine zo veel mogelijk dempen.
De geluidsoverdracht tussen de ruimtes die met elkaar verbonden zijn via de ventilatiekanalen kan worden onderbroken door het installeren van dempers tussen de kanalen.
Betaald dit duurdere systeem zichzelf terug?
Hoe beter je woning geïsoleerd is, hoe sneller je balansventilatie zichzelf zal terugbetalen dankzij de warmterecuperatie. Ook het minieme extra elektriciteitsverbruik die nodig is om de ventilatoren te doen draaien weegt niet op tegen de grote energieverliezen die je ondervindt bij een ventilatiesysteem zonder warmterecuperatie.
Wat is het verschil in onderhoud?
Op vlak van onderhoud is een systeem D niet meer werk dan een systeem C. Concreet houdt dit in dat de filters elke drie maanden dienen gestofzuigd te worden en op wanneer nodig dienen vervangen te worden. Ook dienen de ventielen om de zoveel tijd een te worden afgekuist. Het kuisen van de kanalen is minder vaak nodig dan bij een systeem C, gezien de lucht een stuk properder is dankzij de filters bij binnenkomende lucht.
Bij een systeem C wordt de inkomende lucht niet gefilterd, waardoor zowel de roosters aan de ramen als de extractieventielen zeer regelmatig dienen te worden gereinigd. Daarnaast worden ook de kanalen en de ventilatoren sneller vuil, wat op termijn een hoger elektriciteitsverbruik tot gevolg heeft.